Avrupa Birliği 2019 yılında araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) politikalarında, kadın-erkek fırsat eşitliği ile ilgili yaptığı çalışmaların 20. yılını kutladı. Bu konuda araştırma alanında birçok ülke ciddi gelişmeler sağladı.

ERAC (European Research Area and Innovation Committee -Avrupa Araştırma ve İnovasyon Alanı) bünyesinde yer alan SWG GRI (Standing Working Group on Gender in Research and Innovation-Araştırma ve İnovasyonda Kadın-Erkek Fırsat Eşitliğini Destekleyen Çalışma Grubu), araştırma fonlarının dağılımında, projelerin değerlendirme safhasında, değerlendirme işlemlerinin şeffaflığı noktasında ve panellerde kadın-erkek oranının eşit olması gerekliliğine işaret eden bir dizi tavsiye kararları aldı. 

Türkiye’den, Avrupa Üniversiteler Birliği Kadın Rektörler Grubu (EWORA) Başkanı Prof. Dr. Gülsün Sağlamer, SWG GRI çalışma grubunun bir üyesi olarak bu tavsiye kararlarını özellikle ‘Kadın Araştırmacıların Desteklenmesi’ başlığında ele alınması konusunu gündeme taşımıştır.

2020 yılında She Figures Avrupa Raporu Çalışmalarını YÖK adına yürüten Prof. Dr. Zeliha K. Tufan’ın hazırladığı raporda da görüleceği üzere Türkiye'de kadın araştırmacı ekosisteminde önemli gelişmeler mevcuttur. Nitekim Avrupa Birliği Türkiye İlerleme Raporu'na da bu konu yansımış ve Avrupa Araştırma Alanında “araştırma” ve “bilgi aktarımı” önceliklerinde, kadın araştırmacılara ait verilerin sağlanması ve anaakımlaştırma yönünden ülkemiz 3. sırada yer almıştır. Bulunduğumuz bu durum ile gurur duymaktayız. Ancak 2022 yılından itibaren üniversitelerimizin AB’nin Horizon (Ufuk) fonlarından yararlanabilmek için AB’nin öngördüğü GEP (Gender Equality Plan) doğrultusunda üniversitelerimizin bu gelişmelere katkı vermesi gerekmektedir. TÜBİTAK bünyesinde kurulan Kadın Araştırmacıları Destekleme Grubu ve YÖK Akademide Kadın Çalışmaları Birimi çalışmalarını yürütmeye devam etmektedir.​

Bilindiği üzere ülkemizin 11. Kalkınma Planı’nda, fırsat eşitliğine dayalı, kolay erişilebilir ve vatandaş odaklı kamu hizmetleri sunulmasının temel amaçlar arasında yer aldığı vurgulanıyor. 

Ayrıca, Avrupa Araştırma Alanı’nın söz konusu önceliklerinden birisi “ERA Priority 4 on Gender Equality and Gender Mainstreaming in Research” (Araştırmalarda Ana Akımlarda Kadın – Erkek Fırsat Eşitliğine Dayalı Çalışmalar) olup, TÜBİTAK araştırma süreçlerinde bu konuya titizlikle yaklaşılıyor.

Avrupa Birliği tarafından, GEP ( Gender Equality Plan) başlığı kavramında AB Horizon (Ufuk) Fonları 2022 yılından itibaren GEP konusunda önde üniversitelere verilmesi karalaştırıldı. Bu konuya ciddiyetle önem veren YÖK ve TÜBİTAK, kadın ve erkek araştırmacıların katılımı hususunda denge gözetilmesini ve karar almaya yönelik oluşturulan yönetişim mekanizmalarında (grup yürütme kurulları ve danışma kurulları), proje değerlendirme ve izleme süreçlerinde kadın araştırmacı oranının dengeyi sağlayacak şekilde, politika ilkelerini belirleyen çalışmalar sürdürüyor.  Bütün bu çalışmalar ile 2020 AB Değerlendirme Raporunda araştırma alanında kadın akademisyenler, veri tespitleri ve bilgi aktarımı başlığında Türkiye, AB ülkeleri arasında üçüncü sırada yer alıyor.

​​​

TÜBİTAK SÜREÇLERİNDE KADIN ARAŞTIRMACILAR ÇALIŞMA GRUBU 4. TOPLANTISI

19 Kasım 2020

TÜBİTAK Süreçlerinde Kadın Araştırmacılar Çalışma Grubu toplantısı, Avrupa’da araştırma ve inovasyonda gelişmeleri ele almak ve çalışma grubu üyeleri taslaklarını sunmak üzere toplandı.

Telekonferans yöntemiyle gerçekleştirlen toplantıya​ TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal ve TÜBİTAK Süreçlerinde Kadın Araştırmacılar Çalışma Grubu Üyeleri Prof. Dr. Bertil Emrah Oder, Prof. Dr. Gülsün Sağlamer, Prof. Dr. Kadriye Balcı , Prof. Dr. Lale Tokgözoğlu, Prof. Dr. Sezer S. Komsuoğlu, Prof. Dr. Sondan Durukanoğlu, Prof. Dr. Tuncay Döğeroğlu, Prof. Dr. Zeliha K. Tufan ve Sonay Aydın katıldı.

Toplantının açılışında TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal bir konuşma yaptı. YÖK Yürütme Kurulu Üyesi Prof. Dr. Zeliha K. TUFAN hazırlanan “’She Figures’ Raporu Kapsamında Yapılan Çalışmalar” raporunu sundu. TÜBİTAK Uzmanu ve Çalışma Grubu Üyesi Sonay AYDIN “Avrupa Araştırma Alanı (ERA) ‘New ERA’” çalışmalarını anlattı.

Çalışma Grubu Üyeleri tarafından taslak politika önerilerinin sunumuna geçildi. Kadir Has Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sondan Durukanoğlu “İzleme –Takip Modeli” başlıklı, Eskişehir Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Tuncay Döğeroğlu “Etki Planı” başlıklı ve Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Lale Tokgözoğlu “COVİD ve Kadın Araştırmacı” başlıklı sunumlarını gerçekleştirdiler.

Toplantıda sunumları gerçekleştirilen başlıklarda politika ilkelerini belirleme çalışmasını devam edileceği belirtildi ve ayrıca “She Figures 2019” çalışmaları tamamlanarak AB Komisyonu’na sunuldu.​ ​

TÜBİTAK Süreçlerinde Kadın Araştırmacılar Çalışma Grubu Üyeleri

Prof. Dr. Zeliha K. TUFAN - YÖK Yürütme Kurulu Üyesi

Prof. Dr. Gülsün SAĞLAMER - EWORA Başkanı

Prof. Dr. Tuncay DÖĞEROĞLU - Eskişehir Teknik Üniversitesi Rektörü​

Prof. Dr. Sondan DURUKANOĞLU - Kadir Has Üniversitesi Rektörü

Prof. Dr. Sezer S. KOMSUOĞLU - YÖK Akademide Kadın Çalışmaları Birim Sorumlusu​

Prof. Dr. Betil Emrah Oder - Koç Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı​​

Prof. Dr. Lale TOKGÖZOĞLU - Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi

​Prof. Dr. Kadriye BALCI - Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi