YÜKSEKÖĞRETİMDE TOPLUMSAL CİNSİYET EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI SONUÇ RAPORU (31.07.2018)

26 Nisan 2018 - YÖK Ankara 

Üniversitelerimizde kadın ve toplumsal cinsiyet çalışmaları, aynı adı taşıyan araştırma merkezlerinde yürütülmekte, bu alandaki yüksek lisans ve doktora eğitimleri toplumsal cinsiyet ve kadın çalışmaları anabilim dallarında verilmektedir. Bu anabilim dalları özellikle sosyoloji ve siyaset bilimi bölümleri altında yer almaktadır. Üniversitelerimizdeki kadın ve toplumsal cinsiyet çalışmaları araştırma merkezlerinin sayısı 87'dir. 14 Üniversitemizde, bu alanda lisansüstü eğitim veren anabilim dalı bulunmaktadır.

YÖK Akademide Kadın Çalışmaları Birimi 26 Nisan 2018 tarihinde, bünyesinde kadın/toplumsal cinsiyet çalışmaları anabilim dallarını bulunduran üniversitelerden alanla ilgili öğretim üyesi temsilcilerin katılımı ile bir toplantı düzenledi. Toplantıya ilgili anabilim dallarına sahip 14 üniversiteden anabilim dalı başkanları ve öğretim üyeleri olmak üzere toplam 30 öğretim üyesi katıldı.

Toplantının amacı: Dünyada üniversitelerde toplumsal cinsiyet çalışmaları, akademik olarak ön plana çıkarılan, disiplinler arası olarak çalışılan bir alan ve bilim dalı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu toplantı, ülkemizdeki Yükseköğretim kurumlarında kadın ve toplumsal cinsiyet çalışmalarının mevcut durumunu her yönüyle ortaya koymak ve özellikle bu konuda lisansüstü çalışma yürüten programların içeriklerini ve sorunlarını gözden geçirmek amacıyla düzenlendi.

Toplantıda öne çıkan görüşler aşağıda sunulmaktadır.

1. Alan dışından, anaakım öğretim elemanlarının alana özgü teorik alt yapıyı verememesinden kaynaklanan akademik liyakat sorunu

2. Toplumsal cinsiyet konusunda eğitim almış ve alanı özümsemiş akademisyenlerin sayısal olarak azlığı

3. Toplumsal cinsiyet/kadın çalışmaları lisansüstü programlarını yürüten üniversitelerde bu çalışmalara özel akademik kadro (arş.gör., öğretim üyeleri) tahsis edilmemiş olması

4. Lisansüstü programlar açılması için gerekli kriterlerin tanımı yapılmamıştır.

5. Kadın çalışmaları ana bilim dallarında araştırma görevlisi istihdamında da sorunlar yaşanmaktadır. İlan edilen kadrolara başvurmayı düşünen ve farklı bölümlerden gelen adayları istihdam etmek yasal sınırlılıklar sebebiyle mümkün olmamaktadır. 100/2000 YÖK Doktora Bursu projesinde öncelikli alanlarda ‘Toplumsal Cinsiyet/Kadın Çalışmaları' alanına yer verilmemesi de sorunun bu yolla çözümünü engellemektedir.

Özellikle 3. ve 5. madde alanda kurumsallaşma boyutunun gerçekleşmesinde ciddi bir sorun olarak ortada durmaktadır.

Bu maddelere ilave olarak toplantıya katılan öğretim üyeleri aşağıdaki görüşlerinin de değerlendirilmesini talep etmişlerdir:

    Mezunların alana yönelik akademik ve sektörel istihdam sorunları

    Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kuruluşlarla üniversitelerin işbirliklerinin (akademik çalışmalar ve istihdam) geliştirilmesi

    Kadın çalışmaları alanında üniversitelerde yürütülen çalışmalarla (yayın, proje, tez vb) ilgili veri tabanının olmayışı ve bir ağ eksikliği

    Tezsiz ve II. öğretim yüksek lisans programları ve niteliği

 

    Türkiye genelinde ilgili ana bilim dallarının farklı isimler altında oluşu

    Ana bilim dallarına aşağıdaki isimlerden birisinin önerilmesi;

- Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları

- Toplumsal Cinsiyet ve Kadın çalışmaları

- Kadın Çalışmaları